Özel yapım ya da ONE-OFF olarak bilinen otomobiller eşsiz parçalar üretebilme kapasitesine sahip zanaatkârlar ve mühendisler tarafından yapılıyorlar. Projelerin başrol oyuncuları, bu tipik İtalyan meziyetini anlatıyor.
İngilizcede “coachbuilder” olarak adlandırılan karoser ustaları, bir zamanlar at arabalarının gövdelerini inşa ederlerdi. Otomobillerin gelişi ile üreticiler iskeleti ya da Fransızcadaki ismi ile “chassis”yi (şasi, ç.n.) üretip motoru çoğunlukla dışarıdan almaya başladılar. Bu atölyelerde lehimciler ve sac ustaları baştan çıkarıcı modeller yarattılar. Seri üretime geçilmesi ile tek tip haline gelen otomobiller kimi müşterileri tatmin etmez oldu; bu sebeple ünlü markalardan bazıları, şasi üretimlerini, özel versiyonları da yapabilecek karoser ustalarına emanet ederek “custom” otomobiller sunmaya başladılar. Zaman içinde hiçbiri diğerine benzemeyen, tamamen kişiye özel, eşsiz arabalar ortaya çıktı. İtalyan ağırlıklı bu sektörde güçlü bir geleneğin izleri görülüyor; kimi atölyelerde kafes şeklinde iskelet ve ahşap örnekler üzerinde çalışan sac ustaları görülürken kimilerinde 3D yazıcılardan çıkan kalıplar, 4.0 endüstri uygulamaları ile ustadan çok mühendise rastlamak mümkün oluyor. Tabii hepsinin ortak bir yanı var: Tutku. Bu tutkuyu yalnızca farklı ve üstün bir statü sembolüne sahip olmaktan çok, kendilerini derinlemesine tatmin eden bir sürüş keyfi yaşamak isteyen otomobil sahipleri de paylaşıyor.
Karoser ustaları, teknikerler ve mühendislerden oluşan 150 kişilik ekibi ile eşsiz otomobiller Modenalı Ares Design da bu tutkuya sahip olan atölyelerden biri. Porsche 964 Turbo ve Defender Ultra V8 gibi ikonlardan ya da tamamen modifiye edilen araçlardan (coupé haline getirilen Bentley Mulsanne ve Fransız cam üreticisi ile bir marka işbirliği örneği olan, göz kamaştırıcı klasik Wami Lalique Spyder gibi) yahut Panther ProgettoUno, S1 Project, Spyder gibi projelerden doğan bir atölye burası. Gentleman, Ferrari ve Lotus tecrübesi bulunan, Türk asıllı İsviçreli kurucu ortak ve ceo Dany Bahar ile görüştü.
Gentleman. Ares Design’ı nasıl tanımlarsınız?
Dany Bahar. Siperiş üzerine el yapımı araçlar üreten, kendine özgü bir firma. Diğer firmaların kişiye özel seçenekleri bitirdiği yerde biz başlıyoruz ya da kişiye özel yapımda onların gidemediği noktalara kadar gidiyoruz diyelim.
G. Müşterilere hangi otomobilleri sunuyorsunuz?
D.B. Başka yerde bulamayacakları ürünleri. Diğer “tailor made” firmalarından alamayacakları hizmetleri ya da hiç akıllarına gelmemiş olan seçenekleri sunuyoruz.
G. İstekleri mi baz alıyorsunuz yoksa siz de farklı teklifler sunuyor musunuz?
D.B. Biz öncelikle müşterinin kendisinin bile belki tam ifade edemediği ihtiyaçları anlamaya çalışırız. Felsefemiz birlikte yaratmaktır; müşterilerimiz ilk eskizlerden son parçaya dek tüm yaratım sürecinde tasarımcılarımız, mühendislerimiz ve ustalarımızın yanında olurlar. Bu derece kişisel bir şey üretmek onların tüm hayallerini gerçekleştirmek demek. Kişiye özel bu yolda ihtiyaçları iyi anlamak sonradan oluşabilecek hayal kırıklıklarını önler.
Farklı bir felsefeye sahip Brianzalı kardeşler Leonardo ve Vittorio Frigerio ise Effeffe markası altında Berlinetta’yı inşa ettiler.
Gentleman. Bu fikir nasıl doğdu?
Leonardo Frigerio. Bu aslında bir otomobil değil, yarışlarla başlayan bir hikâye. Bolca tutku ve satış ihtiyacı içinde olmama lüksü sayesinde uzun bir planlama ve gelişim süreci (14 güncelleme) yaşadık, aracı pistlerde test ettik. Berlinetta beyefendi sürücüler için hazırlandı; güçlü, hızlı ve reaktif. 60’lı yıllardaki gibi üretildi; 800 kg’dan az otomobilde 200 hp Alfa Romeo 2000 yarış motoru, elde dövülmüş alüminyum gövde ve borulu iskelet bulunuyor.
G. Hangi otomobilleri sunuyorsunuz ve nasıl kişiye özel hale getiriyorsunuz?
L.F. Effeffe damgalı Vredestein lastiklere dek kişiye özel olarak üretilebilen Berlinetta, Barchetta ve GT araçlarını sunuyoruz. Müşterilerimiz araçları pistte deneyerek mekanik ve süspansiyon özelliklerini kendilerine göre düzenleyebilir, valiz alanı ya da deri golf torbası gibi özel aksesuarlar ekleyebilirler.
G. Berlinetta’nın fiyatı ile ilgili bir fikir alsak?
L.F. Yaklaşık 400.000 euro.
İnovasyondan tarihi isimlere: Milanolu Carrozzeria Touring Superleggera, 1930’lardan bu yana stilin referans noktası. Tasarım direktörü Louis de Fabribeckers Touring Aero 3’ü aerodinamik tarzın en güncel yorumu olarak nitelendiriyor. Bu V12 motorlu, yüksek performanslı, damla formundaki çift kişilik otomobil eski Disco Volante modellerin izinden gidiyor. 5.000 saatte elde üretilen araçta müşteriye özel yapılan uygulamalar, coupe Sciàdipersia’ya da uygulanabilir.
Tarihi marka Zagato, fütürist seçeneklerden Aston Martin DB4 GT Continuation gibi klasiklerin yeniden yorumlanmasına dek geniş bir skala sunuyor. 1960’lardan 19 adet spor coupe, her birinin üzerinde 4.500 saat çalışılarak üretilmiş. Şu sıralar ise 660 hp, V8 motorlu, lifestyle ikonu, karbon fiber IsoRivolta GTZ’nin de 19 örneği üzerinde çalışıyorlar. Bu da bize şunu gösteriyor; İtalyan know-how’ı teknoloji ve tutkuyu birleştirerek hayallerinizi gerçekleştirmek için çalışacaktır.
