Henley & Partners Türkiye Direktörü Burak Demirel, ikinci bir pasaporta sahip olmak için atılması gereken adımları Gentleman okurlarına anlattı…
Henley & Partners dünyanın dört bir yanında 25 yılı aşkın süredir uluslararası yatırımla oturum ve vatandaşlık danışmanlığı hizmeti sunuyor. Şirketin, Türkiye ofisinin başında ise Burak Demirel bulunuyor. 30’u aşkın ülkeden vatandaşlık ve oturum alma programı sunan Henley & Partners’ın çalışmalarını ve başka ülkelerden vatandaşlık almanın yöntemlerini Burak Demirel ile konuştuk…
Gentleman: Burak Bey siz yurt dışı eğitiminiz sırasında Henley & Partners ailesi ile tanıştınız. Sonrasında Türkiye ofisinin başına geçtiniz. O süreci sizden dinlemek isteriz.
Burak Demirel: Üniversite eğitimimi Simon Fraser (Vancouver) Üniversitesinde ekonomi bölümünde tamamladım. Öğrencilik yıllarımda Henley & Partners Vancouver ofisi ile tanıştım. Sonrasında 2015 yılında Türkiye ofisi kuruluşu esnasında bende Türkiye’deydim ve yardımcı oldum. 2021 yılından itibaren Türkiye ofisi direktörlüğü yapmaktayım.
G: Türkiye ofisi olarak ne kadardır faaliyet gösteriyorsunuz?İlk kez Henley & Partners’ı duyan okurlarımız için tam olarak neler yaptığınızı bizlere anlatır mısınız?
B:D: Uluslararası yatırımla oturum ve vatandaşlık danışmanlığında sektörünün kurucusu olan Henley & Partners dünyada 35’ten fazla ofisiyle yatırım yoluyla vatandaşlık ve oturum programları danışmanlığı hizmeti veriyor. Tek odak noktamız yatırım yoluyla oturum ve vatandaşlık. Farklı farklı öngörülmüş yatırım şekilleri sonucunda diğer şartların da sağlanması ile kişinin elde edeceği vatandaşlık, oturma izni, altın vize gibi farklı haklara sahip olunma noktasında devletlerden aldığımız yetkilerle danışmanlık sağlıyoruz. Ayrıca devletlere de bu programların tasarlanmasında ve düzenlenmesinde danışmanlık veriyoruz.
G: Henley & Partners olarak vatandaşlık alma sürecinde sizin üstlendiğiniz rol nedir?
B.D: Dünyadaki her vatandaşlık ve oturum programının kendine özel nüansları var. Program’dan programa değişmekle birlikte, çoğu program için sizler bir yere gitmeden tüm süreci uzaktan sizin adınıza yönetebiliyoruz. Gerekli tüm destekleyici belgeleri sağlamanıza ve derlemenize, çeşitli devlet başvuru formlarını doldurmanıza yardımcı olmak için size özel bir ilişki yönetmeni atayarak, son başvuruyu ilgili devlet kurumuna yapmak da dahil olmak üzere, sürecin genellikle zaman alan ve karmaşık olan bu kısmı boyunca size rehberlik ederek destek oluyoruz. Dünyadaki en varlıklı iş insanları bu noktada danışmanlık aldığında bizimle çalışmayı tercih ediyor. Dünyanın Londra, Dubai, Toronto, Singapur, Zürih ve Hong Kong gibi finans merkezlerinde ofislerimiz var.
G: Mesela siz aracı olmasanız gidip herhangi bir ülkeye vatandaşlık başvurusu yapmak mümkün mü? Mümkünse ne gibi zorluklarla karşılaşılıyor anlatır mısınız?
B.D: Yatırım Yoluyla Vatandaşlık alınabilen ülkeler de vatandaşlık başvurularının yapılabilmesi için yetkili bir ajans ile çalışılması gerekmektedir. Örneğin Montenegro’da devletin yetki verdiği 3 kurumdan bir tanesiyiz, herhangi biri ile çalışmadan vatandaşlığa başvurmak mümkün değil. Maalesef bu konuda çok fazla spekülasyon ve yanlış bilgilendirme mevcut, özellikle Montenegro’da herhangi bir gayrimenkul alımı ile vatandaşlığın mümkün olduğunu iddia eden kurumlar mevcut. Sadece Montengro değil, diğer vatandaşlık programları içinde benzer süreçler geçerli.
G: Birden çok pasaporta sahip olmak hangi avantajları beraberinde getiriyor?
B.D: Örneğin pandemi öncesi döneminin pasaport endeksi raporumuza göre en güçlü pasaport Japonya’ya aitti. Covid döneminde yasaklarla birlikte Japon vatandaşları 80’den az ülkeye gidebiliyordu. Londra’da işleri olan bir dolar milyarderinin vizesiz hayatını sürdürmesi ve işlerini geliştirmesi için sadece Japon pasaportuna sahip olması yeterli olmadı ve bu nedenle alternatif çözümler üretmesi gerekti. Vatandaşlıklarına Malta, St. Kitts Nevis ve Türkiye’yi eklemek istedi. Malta vatandaşlığı ile Amerika da dahil olmak üzere 185 ülkeye vizesiz girebiliyorsunuz, Avusturya vatandaşlığı programı ile 188 ülkeye, Antigua ve Barbuda ve St. Lucia gibi Karayip ülkelerinin vatandaşlıkları ile İngiltere ve Shengen Bölgesi’ne vizesiz girebiliyorsunuz. Böylelikle küresel hareketliliğini kısıtlamak zorunda kalmıyorsunuz.
G: Peki Türk vatandaşları daha çok nerelerden vatandaşlık almayı tercih ediyorlar?
B.D: Türk vatandaşları arasında en popüler Karayip programları St. Lucia Yatırım Yoluyla Vatandaşlık Programı ve Antigua ve Barbuda Yatırım Yoluyla Vatandaşlık Programı. Çünkü her ikisi de Avrupa’nın Schengen Bölgesi’ne ve Birleşik Krallık’a vizesiz seyahat etme imkânı sunuyor. Türk vatandaşları Karayipler’de 100 bin dolar ile başlayan yatırım miktarıyla elde edebilecekleri vatandaşlık ile Schengen Bölgesi ve İngiltere’ye vizesiz seyahat edilebiliyor. Aynı zamanda Yatırım Yoluyla Karadağ Vatandaşlığı Programı kültürel bağlardan hem de Avrupa’nın Schengen Bölgesi’ne vizesiz giriş imkânı sunmalarından dolayı Türk vatandaşları tarafından sıklıkla tercih ediliyor. Avusturya ve Malta da yatırım ile vatandaşlık elde edilebilen diğer Avrupa ülkeleri arasında ön plana çıkıyor. Planlamalar genellikle varlık seviyesine göre değişiyor. Bir diğer seçenek olarak yatırım yoluyla oturum programlarını değerlendiriyorlar; Malta Daimî Oturum Programı da Akdeniz’in merkezindeki elverişli konumu, cazip iş çerçevesi ve yatırımcılar için rekabetçi vergi rejimi sayesinde yüksek talep görüyor. Portekiz Altın Oturma İzni Programı da Türk gayrimenkul yatırımcıları arasında popüler olan bir başka program. Bu programla beş yıllık yasal ikametin ardından vatandaşlığına başvurabiliyorsunuz. Tabii ki bunlar ne çok tercih edilen programlar fakat portföyümüzde 30’dan fazla opsiyon bulunmaktadır.
G: Çift hatta daha fazla vatandaşlık alarak dünyada sınırlar kalkıyor diyebilir miyiz, ne derisiniz?
B.D: Tabii ki diyebiliriz. Dünyada milyar dolarlar yöneten iş insanları, varlıklı bireyler veya aileler vatandaşlık programlarını bir nevi yatırım sepeti olarak görüyor. İnsanlar nasıl euro, dolar ve altın gibi yatırım sepetleri oluşturuyorsa aynı şekilde oturum ve vatandaşlıklarının da bir sepetini yapar haldeler. Küreselleşen dünyada ekonomik, siyasi ve salgınlar gibi bölgesel ve uluslararası krizlerden etkilenmek istemeyen insanlar için yatırım yoluyla oturum ve vatandaşlık planlamak artık bir ihtiyaç, yeni dünyanın bir parçası ve ülkeler için ek bir kaynak.
G: Henley & Partners’ın Küresel Vatandaşlık Raporu’na göre; milyonerlerin en fazla tercih edeceği üç ülkenin Birleşik Arap Emirlikleri, Avusturalya ve Singapur olması bekleniyor. Sonucu nasıl yorumluyorsunuz?
B.D: BAE, karşılıklı vize muafiyetleri uygulayarak turizmi artırmaya ve ticareti çekmeye odaklanıyor. Ayrıca özel serveti, sermayeyi ve yetenekli insanları ülkeye çekmek için göçmenlik düzenlemelerini uyarlamaya yönelik rekabetçi yaklaşımla da ülkeyi bu konuda öne çıkarıyor. Bu durum ödüllü gazeteci Misha Glenny’e göre ise Batı’nın yıkıcı yaptırımlarının ülkeleri üzerindeki etkisinden kaçınmak isteyen çok sayıda varlıklı Rusların BAE ve İsrail’e taşınmaya başlamasından kaynaklı.
G: Geçtiğimiz günlerde yaptığınız bir açıklamada yıl sonuna kadar 88 bin milyonerin yeni ülkelere taşınmış olmasının beklendiğini, 2023’te ise bu rakamın 125 binle rekor kıracağını söylediniz. Bu ne anlama geliyor? Milyonerlerde mi sığınacak ülke arıyor, ne dersiniz?
B.D: Dolar milyoneri göçü son 10 yıldır yükselen bir trend. Covid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021 yıllarında düşüşe geçmişti. Ancak bu sene hareketlilik tekrar başladı. Vatandaşlık programları uluslararası iş yapmak isteyen yatırımcıların daha rahat bir şekilde ticaret yapmasına olanak sağlamanın yanı sıra, varlıklı yatırımcılar ve aileleri, henüz sonuçlanmamış küresel düzenin yeniden şekillendirilmesi ve iklim değişikliğini de göz önüne alarak Covid-19 sonrası dünyaya ciddiyetle hazırlanıyorlar.
G: Henley Küresel Vatandaşlık Raporu’ndaki servet artışı tahminlerine bakıldığında gelişmekte olan ekonomilerin önümüzdeki 10 yılda varlıklı insan sayısının artacağı görülüyor. Bu konuda sizin değerlendirmeniz nedir?
B.D: Rapora göre genel olarak geleneksel olarak zengin yatırımcıları çeken ülkeler cazibelerini kaybediyor. Bir zamanlar dünyanın finans merkezi olarak lanse edilen Birleşik Krallık, 2022 yılı tahminlerine göre, 1500 net çıkışla istikrarlı bir şekilde milyoner kaybetmeye devam edecek. Bu eğilim beş yıl önceki Brexit oylaması ve artan vergilerle başladı. ABD’nin cazibesi de hızla azalmakta. 2022’de 1500 net milyoner girişi olsa da 2019’daki 10 bin 800 kişilik milyoner göçüne oranla büyük düşüş yaşanıyor. Öte yandan, Çin’de de bu yıl 10 bin net milyoner çıkışı beklenirken, Çin’in Avustralya ve ABD ile olan ilişkilerinin bozulması uzun vade için önemli bir endişe kaynağı oluyor. Ancak gelişmekte olan ülkelere bakacak olursak, örneğin, Sri Lanka’daki milyarder sayısının 2031 yılına kadar yüzde 90 oranında artması bekleniyor. Hindistan’ın ve Mauritius’un milyoner sayılarının ise yüzde 80 artacağı tahmin ediliyor. Bunlara kıyasla; ABD’nin milyoner sayısının yüzde 20, Fransa, Almanya, İtalya ve İngiltere ülkelerinin milyoner sayılarının yüzde 10 artması bekleniyor. 2031 yılında Türkiye’deki milyonerlerin sayısının da yüzde 10 artması öngörülüyor.
G: Biraz da iş dışına çıkacak olursak, yoğun çalışan birisiniz. Sizi en çok dinlendiren aktiviteniz nedir diye sorsak?
B.D: Mümkün olduğu kadar güne erken başlamaktan hoşlanıyorum, başlayabildiğim zamanlar bir kitap özeti dinlerim. İlginçtir ama her sabah mutlaka bir şiir okurum. Aynı zaman da ailem ve yakın olduğum arkadaşlarımla vakit geçirmek beni dinlendirir.
G: Malum yaz geldi, hafta sonlarınızı nasıl değerlendirirsiniz?
B.D: Hafta sonları fırsat buldukça yürüyüş yaparım ve yeni restoranlar keşfetmeyi severim.
G: Bu yaz için rotalarınız belli mi?
B.D: Bu yazın bir kısmında iş sebebiyle Azerbeycan ve Dubai; sonrasında ise tatil için Bodrum’da olacağım. Yaz sonunda ise İtalya ve Portekiz seyahatlerim olacak.
G: Son olarak eklemek istediklerinizle sohbetimizi noktalayalım…
B.D: Varlıklı bir çok ailenin yatırım yoluyla vatandaşlık ve oturum planlaması ile alakalı hizmetlere ihtiyacı bulunmaktadır. Gentelman Dergisi’ne bizi bu kitleye ulaştırdığı için teşekkür ederim.
