Belkıs Balpınar’ın “Zamanla Dokunanlar” retrospektif sergisi, 6 Mart – 27 Nisan 2025 tarihleri arasında Anna Laudel İstanbul’da sanatseverlerle buluşuyor. Geleneksel dokuma sanatını modern bir estetikle yeniden yorumlayan Balpınar, zaman, mekân ve boyut kavramlarını dokuma sanatıyla keşfe çıkıyor. Sergiye, sanatçının kariyerini inceleyen ve SKIRA yayınevinden çıkan “Belkıs Balpınar: Through Woven Times” kitabı da eşlik ediyor.
Dokuma sanatı, insanlık tarihinin en eski ve en anlamlı sanat formlarından biri olarak, yüzyıllardır kültürel mirası, estetik anlayışı ve zanaatkârlığı bir araya getiriyor. Anadolu kilimleri ve halıları, sadece işlevsel birer obje olmanın ötesinde, zamanın ruhunu yansıtan sanat eserleri olarak kabul ediliyor. Bu geleneksel sanatı çağdaş bir perspektifle yorumlayan öncü sanatçı Belkıs Balpınar, kendine özgü deneysel teknikleriyle dokumayı sadece bir zanaat değil, aynı zamanda sanatsal bir ifade biçimi haline dönüştürüyor.
6 Mart – 27 Nisan 2025 tarihleri arasında Anna Laudel İstanbul’da sanatseverlerle buluşacak olan “Zamanla Dokunanlar” retrospektif sergisi, Belkıs Balpınar’ın 1986’dan günümüze uzanan sanat yolculuğunu ve kilim sanatına getirdiği yenilikçi bakışı gözler önüne seriyor. Tasarımcı, müzeci, antik kilim araştırmacısı ve sanatçı kimliğiyle öne çıkan Balpınar, geleneksel düz yaygı dokuma tekniğini çağdaş sanatla birleştirerek deneysel bir dokuma anlayışı geliştirdi ve bu alanda estetik bir devrim yarattı.
Sergide, sanatçının 1986’dan 2024’e dek ürettiği yaklaşık 20 eserlik seçki izleyiciyle buluşurken, onun tüm dönemlerinden çalışmaları bir araya getirilerek sanatsal birikimi ve pratiğine ışık tutuluyor. Aynı zamanda, Balpınar’ın uluslararası sanat dünyasındaki yerini pekiştiren ve İtalya merkezli SKIRA yayınevinden çıkan “Belkıs Balpınar: Through Woven Times” kitabı da sergiye eşlik ediyor.
Sergi, renkler, sembolik motifler ve dokuma tekniği konularındaki uzmanlığı ve derin bilgisi ile tekstil sanatına hem biçimsel hem de teorik yeni yöntemler sunan Balpınar’ın, öncü, araştırmacı ve yaratıcı kimliğine de vurgu yapıyor. Sanatçı, Anadolu kültürünün en eski sanatlarından olan kilim dokumasını geleneksel formlarından uzaklaştırarak zaman, mekân, boyut ve uzam anlamında özgürleştiriyor.
Özgün sanatçının yeni boyutlar yaratan farklı dokuma teknikleri bir sergide buluşuyor. Balpınar, olağanüstü bir yaratıcılıkla dokuma işlemi sırasında yapıtların belirli kısımlarının kasıtlı olarak dokunmadan bırakıyor. Bu dokunmamış iplikler tasarımları iki boyutlu düzlemden üçüncü ve dördüncü boyuta taşıyor. Albert Einstein’ın zaman ve hızın algılanması mümkün olmayan bir uzamda gösterildiği dördüncü boyut kavramından etkilenen Balpınar, heykelleştirdiği dokumalarının içeriğinde de farklı boyutlarda spiral formlarıyla kosmosu ifade ediyor ve evren, doğa ve insan biyolojisindeki karmaşıklığın içinde olan formları, hareketleri, yörüngeleri en sade haliyle gösteriyor. Halı ve kilim dokuma tekniklerini melezleyerek yarattığı deneysel dönüşümler, Balpınar’ın kendine özgü dilini oluşturuyor.
“Belkıs Balpınar: Through Woven Times”
Sanatçının SKIRA’dan çıkan “Belkıs Balpınar: Through Woven Times” isimli kitabın editörlüğü ise Türk sanat dünyasının en önemli araştırmacı, sanat yazarı ve eleştirmenlerinden biri olarak gösterilen Dr. Necmi Sönmez’e ait. Sönmez editörlüğünde hazırlanan kitap, geleneksel “kilim” dokuma tekniğini modern bir görsel dile dönüştüren sanatçının pratiğini zengin görsel içeriklerle irdeliyor. Necmi Sönmez, kitabı Almanya ve İspanya’da sanat tarihi, müzikoloji ve Alman dili ve edebiyatı alanında uzman Dr. Sabine Maria Schmidt ile birlikte kaleme alıyor. Schmidt, birçok ülkeden önemli sanatçılarla ilgili grup ve monografik katalogların editörlüğünü yaptı ve sanat dergileri ile gazetelere düzenli katkılarıyla öne çıkıyor. Kitapta ayrıca Zeynep Eray’ın kaleme aldığı sanatçı kronolojisi de yer alıyor.
Belkıs Balpınar’ın özel koleksiyonlarda yer alan eserlerinin de görülebileceği “Zamanla Dokunanlar” retrospektif sergisi, 6 Mart – 27 Nisan 2025 tarihleri arasında Anna Laudel İstanbul’da izlenebilir.
Belkıs Balpınar Hakkında:
1941’de Eskişehir’de doğan Belkıs Balpınar, tasarımcı, müzeci ve antik kilim araştırmacısıdır. İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Tekstil Bölümü’nden mezun olduktan sonra Sümerbank’ta halı desen tasarımcısı olarak çalışmış, ardından Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nde küratörlük yapmıştır. 1979’da Vakıflar Halı Müzesi’ni, 1981’de Vakıflar Kilim ve Düz Dokuma Yaygılar Müzesi’ni kurmuştur.
1983’te emekli olduktan sonra geleneksel dokuma tekniklerini yenilikçi yaklaşımlarla birleştirmiştir. Bilim ve kozmolojiye duyduğu ilgi tasarımlarına yansımış, ‘Dokuma-ma’ (Un-weaving) adını verdiği teknikle eserlerine üç boyutlu bir etki kazandırmıştır. Anadolu kilimleri üzerine kitaplar yazan Balpınar, sanatında hayal gücüyle gelenekleri buluşturan öncü bir isimdir.
Necmi Sönmez Hakkında:
1968’de İstanbul’da doğan Necmi Sönmez, Mainz, Paris, Newcastle ve Frankfurt’ta Sanat Tarihi eğitimi aldı. Heykeltıraş Wolfgang Laib üzerine yazdığı doktorasını 2000’de Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi’nde tamamladı. 1986’dan itibaren sanat eleştirileri ve çevirileri Türkçe, Almanca ve İngilizce olarak çeşitli dergilerde yayımlandı.
1995’ten itibaren Türkiye, Fransa, Almanya ve Hollanda’da sergiler organize eden Sönmez, Wiesbaden ve Viyana’daki müzelerde küratör asistanlığı yaptıktan sonra, 2001-2006 yılları arasında Essen’deki Folkwang Müzesi’nde Çağdaş Sanat Bölümü’nü yönetti. Ardından Kunstverein Arnsberg’de sanatsal direktörlük, FRAC Franche Comté’de Alım Komitesi üyeliği yaptı. Bağımsız küratör ve sanat tarihçisi olarak Tate, Staatliche Museen zu Berlin, Deutsche Bank KunstHalle, Borusan Contemporary gibi kurumlarla projeler yürütmektedir. 2015’ten beri Milano’daki SKIRA yayınevinde bağımsız editör olarak çalışmaktadır.
Anna Laudel Hakkında:
2012 yılında kurulan Anna Laudel, İstanbul’un Beyoğlu, Gümüşsuyu semtindeki galerisinde sergi programına devam etmektedir. Farklı sanat yaklaşımlarına açık olan galeri, Türkiye’den ve uluslararası arenadan sanatçıları kapsayıcı bir yaklaşımla desteklemektedir.
Sanatçılarını geniş kitlelerle buluşturmayı hedefleyen Anna Laudel, 2019’da Düsseldorf’ta, 2022’de ise Bodrum Zai Yaşam’da ikinci ve üçüncü galerilerini açarak uluslararası görünürlüğünü artırmıştır. Galeri, İstanbul, Düsseldorf ve Bodrum’daki mekanlarında ve uluslararası sanat fuarlarında, sanatçılarını sanatsal kimliklerini gözeterek temsil etmeye devam etmektedir.
